O 28 de abril, o Instituto Nacional de Estatística (INE) publicou a Enquisa de Poboación Activa (EPA) e o día 29, as cifras do PIB do primeiro trimestre de 2025. Ese mesmo día publicouse o IPC de abril e o vindeiro 6 de maio faranse públicos os datos de afiliación á Seguridade Social, paro rexistrado e contratación de abril.
Trátase dun conxunto de datos moi significativo que proporcionará a primeira instantánea da evolución da economía, o emprego e a inflación nos primeiros catro meses deste turbulento 2025. Ademais, os datos de abril —IPC, afiliación e paro rexistrado— serán o primeiro indicador do impacto potencial na economía española da guerra arancelaria declarada por Trump.
Baseándose na información proporcionada polos indicadores líderes dispoñibles e nas estimacións realizadas por diversas organizacións públicas e privadas, como a AIREF, por exemplo, a hipótese máis probable é que todas as variables relevantes terán un comportamento positivo, o que poñerá de manifesto o ciclo virtuoso da economía española que comezou hai catro anos.
O crecemento trimestral do PIB acadou o 0,6%, o que significa que, interanual, a economía española seguirá crecendo por riba do 3 %, unha cifra moi elevada no contexto internacional actual, o que converte a España no país coa taxa de crecemento máis alta de entre todas as economías desenvolvidas, non só as europeas.
Un crecemento intenso que, loxicamente, se traduce en emprego. Os resultados do primeiro trimestre da EPA están influenciados pola estacionalidade negativa da economía española durante este período, pero as elevadas reservas hoteleiras para estas tardías vacacións de Semana Santa fan probable que o número de afiliados á Seguridade Social aumente en máis de 200.000 este mes. Trátase sen dúbida dunha cifra moi positiva, que reflicte a fortaleza do noso mercado laboral que, no primeiro mes da guerra arancelaria, pode acadar un dos maiores incrementos de afiliación para un mes de abril de toda a serie histórica.
Un forte crecemento compatible cunha baixa inflación, porque o IPC de abril, do 2,2%, continúa a senda do descenso e achégase ao 2%, o obxectivo fixado polo Banco Central Europeo, o que se traduciría nun aumento significativo do poder adquisitivo dos salarios.
A redución significativa dos prezos maioristas da electricidade, a forte caída dos prezos do petróleo e a apreciación do euro fronte ao dólar son razóns de peso para que a inflación continúe a súa reducción. Unha redución moi positiva da inflación porque o control dos prezos dos alimentos e a baixada dos prezos da enerxía benefician especialmente aos fogares con ingresos máis baixos.
Ademais, o euríbor a 12 meses (o principal índice de referencia para as hipotecas a tipo variable) rematará abril achegándose ao 2 %, cunha redución significativa nas cotas hipotecarias. Un pequeno alivio para o gravísimo problema do acceso á vivenda, tanto para compra como para alugueiro, que xa é o principal problema social do noso país.
En resumo, estamos ante un escenario no que o ciclo expansivo da economía española, que comezou en 2021, continúa no primeiro cuadrimestre de 2025, cun robusto crecemento do PIB superior ao 3 %, unha intensa creación de emprego que podería alcanzar os 500.000 novos postos de traballo no conxunto do ano e un nivel de prezos cercano ao 2 %, o que implicaría unha mellora significativa do poder adquisitivo das familias.
De confirmarse estas cifras, a economía española demostrará unha forte resistencia ante a difícil situación internacional, que xa era complexa pero que agora se ve agravada aínda máis polos aranceis de Trump. É certo que, polo de agora, non se están a reflectir nin na actividade económica nin nos niveis de prezos, aínda que serán inevitables se a administración estadounidense persiste no seu erro, porque España ten unha economía moi aberta que non se pode illar do contexto económico global.
Manuel Lago Peñas é economista, deputado pola Coruña e portavoz de industria de Sumar.